Protez sözcüğü genel anlamda, kaybedilmiş bir unsurun (organın) yerini tutan, yapay bir aygıt ya da aparey demektir. Dişhekimliğinde protez dendiğinde,bir nedenle yitirilmiş dişlerin telafisi amacıyla farklı durumlara göre değişen teknik ve yöntemle yapılmış yapay dişler akla gelir. Dişhekimliğinde protezleri şu şekilde sınıflandırmak mümkün:
- Kron   – Köprü   – Kısmi protez (partiel)   – Tam protez (total)

Kronlar
Kırılmış,telafi edilemeyecek ölçüde renk değişimine uğramış, şekil bozukluğu olan ya da köprü ayağı amacıyla dişin belli ölçüde küçültülerek, üzerine şapka gibi geçirilerek yapıştırılan sabit protezlerdir.

Full Metal Kron
Krom – Kobalt – Molibden ya da Krom – Kobalt – Nikel alaşımlarından yapılan tamamen metalden, üzerinde plastik ya da seramik kaplama olmayan kronlardır.Sert,dayanıklı,uzun ömürlü ancak gümüşi rengi nedeniyle estetik değillerdir.

Porselen Weneer Kron

Metal kron üzerine seramik kaplama uygulanmış kronlardır. Renk skalası geniş olup diş etlerinde tahriş yaratmaması nedeniyle doku dostu bir malzemedir. Renk değiştirmez iyi bir estetik sağlar.

Zircon – Ceram Kron
Metal yerine İrridium ile zenginleştirilmiş Zirconium kaide üzerine seramik kaplamadır. Renk skalası geniş olup kaide olarak metal kullanılmadığından özellikle diş eti kenarında gri çizgi şeklinde renk yaratmaz,ışığı çok iyi kırar. Doğal dişe en yakın estetiği sağlayan doku dostu kronlardır.

Laminat Weneer (Lamina Porselen)
Kronlarda olduğu gibi dişin bütünüyle küçültülmesi gerekmez. Sadece dış yüzü traş edilerek diş kesimi en alt düzeye indirilmiştir. Hassas bir çalışma gerektirir ve diş yüzeyine yapıştırılır.

Köprüler
Herhangi bir nedenle kaybedilmiş diş ya da dişlerin yarattığı boşluğu gidermek amacıyla yapılan birbirine bağlı kronlar olarak düşünülebilir. En iyi sonuç itibariyle tercih edilen yöntem metal destekli ya da zircon destekli seramiklerdir. Boşluğun her iki yanındaki dişlerin belli ölçüde küçültülmesiyle üzerlerine yapıştırılarak yerleştirilen sabit protezlerdir.

​

Kısmi Protez (Partiel)
Tek ya da çift taraflı diş kayıplarında,arkada köprü yapımına el verecek destek diş olmaması durumunda mevcut az ya da çok sayıdaki dişe kroşe denen çengellerle bağlanan,hareketli protezlerdir. Boş yerlere gelecek dişler, metal plak üzerindeki kafeslere yerleştirilir. Hasta tarafında çıkarılabilen protezlerdir.Ön diş gruplarından birine yerleştirilecek kroşe estetik sakınca yaratacağından, hassas tutucu sistemlerden biri kullanılarak, çengelin kaldırılması mümkündür.

Tam Protez (Total)
Tamamen dişsiz bir ağızda plastik ya da metal kaide üzerine yerleştirilen plastik veya porselen dişlerin kullanılmasıyla yapılan hareketli protezlerdir. Hasta tarafında çıkarılabilir. Bu gibi hastalarda sabit protez kullanılmak istenirse tek seçenek çene kemiklerine vidalar yerleştirerek yapılabilecek olan İMPLANTteknolojisinin uygulanmasıdır.

DİŞ PROTEZLERİ NEDİR KAÇ TİPTİR
Diş kaybında kullanılan protezler, esas itibariyle hareketli ve sabit protezler olarak ikiye ayrılır.
Hareketli protezler; hiç dişi olmayan veya çoklu diş eksikliği olan ya da arka bölgede tutucu olarak kullanılacak dişi olmayan kişilerde uygulanan ve istendiğinde çıkarılabilen protezlerdir.
Sabit protezler ise, dişlerden ya da yerleştirilmiş olan implantlardan destek alınarak yapılan ve en büyük özelliği sabit olarak kullanılabilen protezlerdir.
Sabit protezler ,tek kron veya köprü yapmak maksadıyla, genellikle metal destek üzerine porselen kaplanarak uygulanır.Estetik kaygılarla metal destek kullanmadan , özel olarak sertleştirilmiş , sadece porselen olarak üretilmiş kronlar gerçekten güzel bir estetik sağlamış olsa da, metal destekten yoksunluk nedeniyle uzun köprülerde kırılma riski bu uygulamadan uzak kalmayı gerektirmiştir.
Estetik deyince ; son yıllarda diş rengine yakın rengiyle destek malzeme olarak metal yerine , çok sert olan Zyrconium üzerine porselen kaplandığında, ışığı kırma ve yansıtma gibi özellikleriyle fevkalade estetik sonuçlar vermektedir.

PORSELEN LAMİNA NEDİR
Dişlerin yalnızca dış yüzeylerinin 1-1,5 mm. traşlanarak, bu bölgeye çok hassas işlenen porselenin bir yaprak gibi yapıştırılmasıdır. Takma tırnak gibi de düşünebilirsiniz. Böylelikle dişler arasındaki fazla aralıklar kapatılabilir, diş boy ve enleri uzatılabilir ya da beyazlatmayla halledilemeyecek durumdaki renkleşmelerden kurtulunabilir.

SAĞLAM DİŞLERİMİ KÜÇÜLTMEDEN EKSİK DİŞLERİMİ YAPTIRABİLİR MİYİM
Evet, İMPLANT uygulamasıyla.. Her şeyden önce şunu söyleyelim, eksik dişlerin yerine mutlaka şu ya da bu şekilde protez yaptırmalıdır çünkü zamanla çekilen dişin ön ve arkasındaki dişler, boşluğa doğru yatarak yer değiştirdiği gibi eksik dişlerin karşısında olan (yani çekilen dişlere eskiden temas etmekte olan) dişler de o boşluğa doğru uzar.Haklı olarak ,örneğin köprü protez yaptırmak için boşluğun iki tarafındaki dişlerin kesilmesini, orijinal yapısının bozulmasını
istemeyebilirsiniz. Bu durumda en uygun çözüm boşluğun yerindeki dişlere ilişmeden implant yerleştirilerek üzerine köprü oturtmaktır.