DOLGULAR
Bu bölümde esas itibariyle diş dolgularından bahsedeceğiz.
Genel olarak AMALGAM _ COMPOSİT _ İNLEY(ONLEY)_CAM İONOMER SİMANLARDAN söz edilebilir.
Amalgam
Gümüş_kalay , az miktarda bakır _çinko alaşımıdır. Bu karışım, civanın birleştirici özelliği ile yoğrulduğunda, amalgam dediğimiz dolgu maddesini elde etmiş oluruz. Yaklaşık 160 yıldır yapılan araştırmalar, bu dolgu maddesinin zararlı olmadığını ortaya koymuştur çünkü civa, yukarıda sözü edilen maddelerle bir araya geldiğinde toksik etkisi çevreden alınan civanın çok daha altında olmaktadır. Uygulama kolaylığı ekonomik oluşu, direnci dolayısıyla uzun ömürlü olması tercih nedenidir. Dezavantajı ise rengi nedeniyle estetik olmayışıdır.
Composit
Composit dolgu materyali, çürükten arındırılarak hazırlanmış diş oyuğuna tabakalar halinde yerleştirilerek, ayrı ayrı sertleştirilir. Sertleşme işlemi 400_600 nanometre dalga boyunda ışınla gerçekleştirilir. Diş dokusuna bonding denen yapıştırıcı(bağlayıcı) bir madde ile tutunan compositler ışın vermediğiniz sürece sertleşmeyeceğinden istendiği gibi şekillendirilebilir. Çeşitli renk tonları olup son derece estetiktir. Son kuşak compositlerin yoğunluğu arttırıldığından, arka dişlerde de rahatça kullanılabilir. Yapımı daha fazla zaman alsa da işleme ve estetik üstünlüğü sayesinde sadece dolgu amaçlı değil, diş kırıklarında, diş aralıklarının kapatılmasında, yüzey bozukluklarında ve diş renklerinin telafisinde de kullanılabilmektedir.
İnlay (Onlay)
İnlaylar döküm, dolgulardır. Dolgu için biçimlendirilmiş diş oyuğunun ,ölçüsü alındıktan sonra, laboratuarda porselenden hazırlanır ve dişe yapıştırılır. Özel teknik ve hassas bir çalışma gerektirir. Estetiktir.
Cam İonomer Simanlar
Cam ionomer simanlar hazırlanmış olan diş oyuğuna, amalgam dolgudan önce kaide maddesi olarak konabildiği gibi, bir başına dolgu maddesi olarak da kullanılabilir. Kaide amaçlı kullanıldığında, soğuk sıcağa karşı izolasyon özelliğinin yanı sıra fluor yayması nedeniyle ikincil çürük oluşumunu engelleyici özelliğinden de yararlanılabilir. Compositler kadar renk üstünlüğü olmasa da iki yıl süren takip sonucu yüksek moleküllü cam ionomerlerin compositler gibi daimi dolgu olarak kullanabileceği anlaşılmaktadır.
KANAL TEDAVİSİ
Diş köklerinde çok küçük damarlar ve sinir lifçiklerinin yer aldığı, kanal dediğimiz, esas canlı oluşumu barındıran oluklar (pulpa) vardır. Ani bir darbe sonucu kök ucundaki damar ve sinirlerin kopması pulpa dokusunun ölümüne neden olur ya da zamanında tedavi edilmeyen çürüklerin bu bölgeye ulaşması pulpa dokusunun iltihaplanması giderek abse oluşumu ve kök kemik arası dokularda problemler(periapical lezyon) doğmasına neden olabilir. Bu gibi hallerde radikal çözüm kanal tedavisidir.Özel aletlerle kanala girilip,hasarlı dokular tümüyle temizlenerek, kanal genişletilir, pansuman yapılır, doku dostu maddeyle doldurularak, tedavinin seyrine göre hekimin uygun gördüğü seansta, kalıcı malzemeyle kanal(lar) doldurularak, dişin üst dolgusu yapılır. Tedavi süresi; teşhise göre tek seansta da bitirilebilir, (bizim tercihimiz kanalın anatomik yapısı düşünüldüğünde, problemli olmayan vakalarda 1.seanstan 1 hafta sonra bitirmektir) kök-kemik arası sorunlarda (periapical lezyon) 1 – 3 ay da sürebilir.
